İlmini,
ilminde, ilmiyle bakışına, tüm çabasına rağmen aşamadığı insan merkezli Tanrı
bilgisi ile, Hegel yaklaşımı. Yine de Batı’daki en etkili, düşüncemize en fazla
sokulmayı başarmış bir tümcedir.
‘’ Dünya
olmaksızın Tanrı Tanrı değildir… Tanrı ancak kendisini tanıdığı ve kendilik
bilgisi, insanın içindeki kendisinin ve insanın Tanrı bilgisinin farkında
olduğu sürece Tanrıdır. ‘’
Hegel
Rilke ise,
benlik düşünü kana kana içiyor; bir çocuk, şımarık bir balık deryada. Düşünceyi
tüm teknik başarısıyla fırlatmalarına rağmen, yörüngeye giremeyen tümcelerden
bir seçki yaptık.
‘’ İnsan
yaratımın tamamlanması için vazgeçilmez bir unsurdur; yani aslında, tek başına
dünyaya nesnel varoluşunu veren insanın kendisi dünyanın ikinci yaratıcısıdır. –
yüz milyonlarca yıldır duymayan, görmeyen, sessizce yemek yiyen, doğan, ölen,
başını eğen insan olmasaydı, olmayışın en derin gecesinde dünya kendi
bilinmeyen sonuna varmış olacaktı . ‘’
Jung
Ben ölürsem ne yapacaksın Tanrı?
Ben senin sürahinim, kırılırsam ne olur?
Ben senin içeceğinim, dökülürsem ne olur?
Ben senin kaftanın ve mesleğinim
Beni kaybedersen anlamını yitirirsin.
Rilke
‘’
İnorganikten hayat üretimiyle nihai olarak hedeflenen şey insandı. Onunla
birlikte büyük bir deney başlamıştır, onun başarısızlığı yaratımın
başarısızlığıdır… Öyle olsun ya da olmasın insanın öyleymiş gibi davranması iyi
olacaktır. ‘’
Thomas Mann
